پسوریازیس یک بیماری مزمن خود ایمنی است…!
که باعث تجمع سریع سلولهای پوست می‌شود. این تجمع سلولی باعث ایجاد پوسته پوسته شدن روی سطح پوست می گردد. التهاب و قرمزی اطراف فلس ها نسبتاً شایع است. پوسته های پسوریاتیک معمولی به رنگ سفید مایل به نقره ای هستند و به صورت لکه های ضخیم و قرمز ایجاد می شوند. با این حال در پوست های تیره تر می توانند بیشتر به رنگ بنفش، قهوه ای تیره با پوسته های خاکستری ظاهر شوند. گاهی اوقات این لکه ها ترک می خورند و خونریزی می کنند.
پسوریازیس نتیجه تسریع فرایند تولید پوست است. به طور معمول سلولهای پوست در عمق پوست شما رشد می کنند و به آرامی به سطح پوست می آیند و در نهایت آن ها ریزش می کنند. چرخه زندگی معمولی یک سلول پوستی یک ماه است. در افراد مبتلا به پسوریازیس این فرایند تولید ممکن است تنها در چند روز رخ دهد به همین دلیل سلولهای پوست زمانی برای ریزش ندارند. این تولید بیش از حد سریع منجر به تجمع سلول های پوست می شود.
در بیماری پسوریازیس، فلس ها معمولاً روی مفاصل مانند آرنج و زانو ایجاد می شوند. با این حال آنها ممکن است در هر نقطه از بدن شما ایجاد شوند از جمله:
- دست ها
- پا
- گردن
- پوست سر
- صورت
- انواع کمتر رایج پسوریازیس بر موارد زیر تاثیر می گذارد:
- ناخن ها
- دهان
- ناحیه اطراف اندام تناسلی
انواع مختلف پسوریازیس چیست؟
به طور عمده، پنج نوع پسوریازیس وجود دارد:
▪︎پسوریازیس پلاکی:
پسوریازیس پلاکی شایع‌ترین نوع پسوریازیس است. متخصصان معتقدند که حدود ۸۰ تا ۹۰ درصد از افراد مبتلا به این بیماری، پسوریازیس پلاکی دارند که باعث ایجاد لکه های قرمز و ملتهب در رنگ های پوست روشن دارند. رنگ های بنفش و خاکستری یا لکه های قهوه ای تیره تر روی پوست هم رنگ می شود که تشخیص آن را در افراد رنگین پوست سخت‌تر می‌کند. این لکه ها اغلب با پوسته ها یا پلاک های نقره ای مایل به سفید پوشانده می‌شوند. این پلاک ها معمولاً در آرنج و زانو و پوست سر دیده می‌شوند.
▪︎ پسوریازیس روده ای:
پسوریازیس روده ای معمولاً در دوران کودکی رخ می دهد. این نوع پسوریازیس باعث ایجاد لکه های کوچک صورتی یا بنفش می‌شود و شایع‌ترین نواحی پسوریازیس روده ای شامل تنه، بازوها و پاها است. این لکه ها به ندرت ضخیم هستند یا مانند پسوریازیس پلاکی برجسته می‌شوند.
▪︎ پسوریازیس پوسچلار:
پسوریازیس پوسچولار در بزرگسالان شایع تر است. این امر باعث ایجاد تاول های سفید و پر از چرک و به رنگ های قرمز یا بنفش می باشد. در پوست‌های تیره تر میتواند به صورت بنفش شدیدتر ظاهر شود. پسوریازیس پوسچولار معمولاً در نواحی کوچکتری از بدن شما مانند دست‌ها یا پاها موضعی است اما می تواند گسترده باشد.
▪︎ پسوریازیس معکوس:
پسوریازیس معکوس باعث ایجاد نواحی روشن پوست شده و پوست را قرمز، براق و ملتهب می‌کند. لکه های پسوریازیس معکوس در زیر بغل یا سینه ها در کشاله ران یا اطراف چین‌های پوستی در ناحیه تناسلی ایجاد می شود.
▪︎ پسوریازیس اریترودرمیک:
پسوریازیس اریترودرمیک نوع شدید و بسیار نادر پسوریازیس است. این فرم اغلب بخش‌های بزرگی از بدن شما را به یکباره می‌پوشاند، و پوست تقریباً آفتاب سوخته به نظر میرسد. این بیماری ممکن است با تب همراه باشد. این نوع از پسوریازیس می تواند تهدید کننده زندگی باشد.
آیا پسوریازیس قابل سرایت است؟
پسوریازیس مسری نیست. شما نمی توانید بیماری پوستی را از فردی به فرد دیگر منتقل کنید. لمس یک ضایعه پسوریازیس روی شخص دیگری باعث ایجاد این بیماری نمی شود. مهم است که در مورد این بیماری آموزش داده شود زیرا، بسیاری از مردم فکر میکنند پسوریازیس مسری است.
چه عواملی باعث ایجاد بیماری پسوریازیس می شوند؟
پزشکان اعتقاد دارند که دو عامل کلیدی برای به وجود آمدن بیماری پسوریازیس موثر هستند که عبارتند از:
- ژنتیک: برخی از افراد ژن هایی را به ارث می‌برند که احتمال ابتلا به پسوریازیس را در آنها افزایش می دهد. بر اساس تحقیقات منتشر شده در سال ۲۰۱۹ اگر یکی از اعضای نزدیک خانواده شما به این بیماری پوستی مبتلا است، در معرض خطر ابتلا به پسوریازیس قرار دارید.
- سیستم ایمنی: پسوریازیس یک بیماری خود ایمنی است. شرایط خود ایمنی نتیجه حمله بدن شما به خود است. در مورد پسوریازیس، گلبول های سفید خون به نام سلولهای T به اشتباه به سلولهای پوست شما حمله می کند، و این حملات به سلولهای پوست باعث ایجاد نواحی قرمز و ملتهب در پوست می شود.
تشخیص پسوریازیس
از دو طریق می توان بیماری پسوریازیس را تشخیص داد:
۱- معاینه جسمی: پزشکان می توانند با یک معاینه فیزیکی ساده این بیماری را تشخیص دهند. علائم پسوریازیس به طور معمول مشهود است و به راحتی از سایر شرایطی که ممکن است علائم مشابه ایجاد کنند قابل تشخیص است.
۲- بیوپسی: اگر علائم شما نا مشخص است و اگر پزشک شما بخواهد تشخیص مشکوک آنها را تایید کند ممکن است نمونه کوچکی از پوست شما را بگیرد. این به عنوان بیوپسی شناخته می شود.
درمان پسوریازیس
درمان پسوریازیس به سه دسته تقسیم می شود:
1- درمان های موضعی
کرم‌ها و پمادهای که مستقیماً روی پوست استفاده می‌شوند می‌توانند برای کاهش پسوریازیس خفیف تا متوسط مفید باشند.
درمان های موضعی پسوریازیس عبارتنداز:
- کورتیکواستروئیدهای موضعی
- رتینوئیدهای موضعی
- آنترالین
- آنالوگ های ویتامین D
- اسید سالیسیلیک
- مرطوب کننده
2- داروهای سیستمیک
افراد مبتلا به پسوریازیس متوسط تا شدید و کسانی که در سایر انواع درمان پاسخ خوبی ندادند ممکن است نیاز به استفاده از داروهای خوراکی یا تزریقی داشته باشند.
بسیاری از این داروها می توانند عوارض جانبی شدیدی داشته باشند به همین دلیل پزشکان معمولاً آنها را برای مدت کوتاهی تجویز میکنند.
3- نور درمانی
در این نوع درمان پسوریازیس از اشعه ماوراء بنفش uv یا نور طبیعی استفاده می کنند. نور خورشید گلبولهای سفید بیش از حد فعال را که به سلولهای سالم پوست حمله میکنند و باعث رشد سریع سلولها می شوند می کشد. هر دو نورUVA و UVB ممکن است در کاهش علائم پسوریازیس خفیف تا متوسط مفید باشند.