خشکی پوست معمولا هنگامی که هوا دارای رطوبت کمی باشد اتفاق می‌افتد. پوست افراد برای سالم ماندن به آب و روغن‌های طبیعی نیاز دارد تا آن را نرم، لطیف و انعطاف‌پذیر نگه دارد. بدون رطوبت کافی پوست ممکن است دچار خشکی شود.
در این مقاله از بلاگ سایت آردن برخی از علل رایج خشک شدن پوست، از جمله شرایط محیطی و سلامتی توضیح داده شده است. همچنین به چگونگی پیشگیری و درمان خشک شدن پوست می‌پردازد.
پوست خشک چیست؟
وقتی پوست بیش از حد چربی از دست می‌دهد و تعادل آب و چربی در سد هیدرولیپیدی به هم می‌خورد، خشک می‌شود. پوست اولین خط دفاعی بدن است و از ورود میکروارگانیسم‌های مضر مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها به بدن جلوگیری می‌کند. همچنین از افراد در برابر آسیب‌های محیطی همچون نور خورشید و انواع آلودگی‌ها محافظت می‌کند. بنابراین حفظ رطوبت مورد نیاز پوست برای حفظ بهترین عملکرد آن از اهمیت زیادی برخوردار است.
علائم خشک شدن پوست کدام است؟
خشکی پوست علائم مختلفی دارد که از خشکی خفیف تا شدید متغیر است. خشک شدن پوست ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- تکه‌های خارش‌دار پوست
- پوست پوسته پوسته با بافتی خشن
- ایجاد ترک در پوست
- سوزش پوست
- پوست شل و چروکیده
موارد خفیف خشک شدن پوست بسیار شایع است که معمولاً دلیلی برای نگرانی نیستند. گاهی اوقات اما موارد جدی‌تر پوست خشک ممکن است نیاز به درمان پزشکی داشته باشند.
بر طبق مطاعات آکادمی‌پوست آمریکا (AAD)، برخی افراد بیشتر در معرض خطر خشکی پوست هستند، که عبارتند از:
- افراد بالای ۴۰ سال (با افزایش سن، پوست چربی کمتری تولید می‌کند)
- افرادی که پوست قهوه‌ای یا سیاه دارند
- افرادی که دستشان زیاد در آب است، مانند پرستاران و آرایشگران
- افرادی که در آب و هوای سرد زندگی می‌کنند
- افرادی که سیگار می‌کشند
چه عواملی باعث خشک شدن پوست می‌شود؟
بسیاری از عوامل مختلف می‌توانند باعث خشکی پوست شوند، از جمله عوامل محیطی و برخی شرایط سلامتی بدن. ژنتیک، رژیم‌های غذایی، مواد موضعی خشن، عوامل خارجی مانند هوای سرد و آفتاب بیش از حد، موارد زیادی هستند که می‌توانند به خشکی و کم آبی بدن کمک کنند. علل محیطی خشک شدن پوست عبارتند از:
- استفاده از محصولات پاک کننده و مراقبت از پوست خشن
- گرفتن دوش و حمام طولانی مدت با آب داغ
- زندگی در آب و هوای سرد و خشک
- استفاده از منابع حرارتی مانند بخاری و شومینه که هوا را خشک می‌کنند
گاهی اوقات، خشک شدن پوست می‌تواند در نتیجه شرایط زمینه‌ای سلامتی باشد. در زیر به برخی از این موارد اشاره می‌کنیم.
- کم آبی بدن:
بدن برای انجام بسیاری از فرایند‌ها و عملکرد‌های ضروری خود از آب استفاده می‌کند. اگر کمتر از آب مصرفی خود استفاده کنید، ممکن است دچار کم آبی شوید. این مسئله روی کل بدن از جمله پوست تاثیر می‌گذارد و می‌تواند باعث خشکی آن شود. - اگزما:
اگزما گروهی از بیماری‌های پوستی را توصیف می‌کند که باعث خارش، التهاب و خشکی پوست می‌شود. این شرایط شامل درماتیت آتوپیک، درماتیت تماسی، اگزمای دیسیدروتیک، اگزمای نومولار، درماتیت سبورئیک و درماتیت استاز است که افراد بسیاری را در سراسر جهان درگیر خود کرده است. - دیابت:
وقتی فردی مبتلا به دیابت است، بدن او نمی‌تواند میزان قند خون را به درستی تنظیم کند. سطح قند خون ممکن است خیلی بالا یا خیلی پایین باشد. سطح بالای قند خون می‌تواند باعث ایجاد خشکی شدید و خارش پوست شو - بیماری کلیوی:
کلیه‌ها وظایف زیادی را انجام می‌دهند. یکی از آنها حذف مواد زائد و مایعات اضافی از بدن است. وقتی کلیه‌ها به درستی کار نمی‌کنند، بدن ممکن است نتواند تعادل مناسبی از مواد معدنی، مواد مغذی و آب را در خون حفظ کند. افراد مبتلا به بیماری کلیوی بیشتر از حد معمول ادرار می‌کنند. همه اینها میزان مایعات داخل بدن را کاهش می‌دهد و می‌تواند منجر به خشک شدن پوست شود. - بی اشتهایی:
افرادی که مبتلا به اختلال خوردن (بی اشتهایی) هستند، مصرف غذای خود را محدود می‌کنند. این کار می‌تواند منجر به سوء تغذیه شود که به نوبه خود ممکن است باعث خشکی پوست شود. - مصرف دارو:
برخی از داروها می‌توانند بر تعادل مایعات در بدن تاثیر بگذارند و منجر به خشک شدن پوست شوند. از آن جمله می‌توان به ملین‌ها، آنتی اسید‌ها، آنتی هیستامین‌ها، داروی فشار خون و… اشاره کرد.
چگونه می‌توان خشکی پوست را رفع کرد؟
بعضی تغییرات ساده و کاربردی می‌توانند پوست خشک را تا حدود زیادی درمان کنند به عنوان مثال می‌توان از اقدامات زیر نام برد:
- زمان حمام و دوش گرفتن خود را محدود کنید.
دوش طولانی مدت یا حمام با آب داغ، چربی طبیعی پوست شما را از بین می‌برد. حمام کردن را به یک بار در روز و زمان کمتر از ۵ تا ۱۰ دقیقه محدود کنید و از آب داغ استفاده نکنید. - از شویند ملایم و بدون حساسیت استفاده کنید.
برای شستن دست از صابون مرطوب کننده بدون عطر استفاده کنید. سپس در حالی که دستانتان هنوز مرطوب هستند از کرم مرطوب کننده استفاده کنید. - در حمام از کرم پاک کننده غیر صابونی یا ژل استفاده کنید
از صابون فقط در نواحی مورد نیاز مانند زیر بغل و کشاله ران استفاده کنید. - از مرطوب کننده هوا استفاده کنید.
هوای گرم و خشک داخل خانه می‌تواند پوست را حساس و خشک کرده و خارش و پوسته پوسته شدن پوست را بدتر کند. یک مرطوب کننده خانگی قابل حمل یا از یک دستگاه مرطوب کننده استفاده کنید که هوای داخل خانه شما را مرطوب کند تا از خشک شدن پوست شما جلوگیری کند. - لباس‌هایی را انتخاب کنید که با پوست شما مهربان باشند.
الیاف طبیعی مانند پنبه به پوست شما اجازه تنفس می‌دهد. لباس‌های پشمی‌اگرچه طبیعی است، اما گاهی اوقات حتی پوست سالم را تحریک می‌کند و باعث خشک شدن پوست می‌شود. - برای شستن لباس‌ها از شوینده‌های بدون رنگ و عطر استفاده کنید
هر دو می‌توانند پوست شما را تحریک کنند و موجب خشک شدن پوست شوند. - به صورت مرتب از بالم لب، لوسیون و کرم‌های مرطوب کننده و آبرسان مناسب و بدون ایجاد حساسیت، فاقد عطر و اسانس و پارابن استفاده کنید.
استفاده روزانه از لوسیون مرطوب کننده قوی بدن درای ریلیف آردن اتوپیا حاوی 10% اوره و کمپلکس مرطوب کننده سرامید، کلسترول و اسیدهای چرب می‌تواند یکی از بهترین راه‌ها برای درمان خشکی پوست باشد.این لوسیون که فاقد الکل، اسانس و پارابن است، با بهبود ساختار سد هیدرولیپیدی پوست می‌تواند عوارض ناشی از خشک شدن پوست مثل سوزش، التهاب، قرمزی و خارش را رفع کرده و به ارتقای سلاکت پوست کمک کند.
این اقدامات می‌تواند پوست خشک شما را تا حدود زیادی برطرف کند. اما اگر علائم شما بدتر شد، به پزشک مراجعه کنید یا با یک متخصص پوست در مورد ایجاد یک برنامه مراقبت از پوست شخصی بر اساس نوع پوست و هرگونه بیماری پوستی که ممکن است داشته باشید، مشورت کنید.
سخن آخر
خشکی پوست یکی از مشکلاتی است که تحت تاثیر عوامل مختلفی همچون کم آبی بدن، زندگی در محیط‌های خشک، مراقبت غلط از پوست و… افراد بسیاری را درگیر خود کند. این مشکل که با به هم خوردن تعادل آب و چربی در لایه بیرونی پوست همراه است با عوارضی مثل خارش، سوزش، پوسته پوسته شدن و ظاهر خشن و زبری پوست مشخص می‌شود. در این مقاله از بلاگ سایت آردن به بحث درباره مسئله خشکی پوست پرداختیم و با عوارض، علائم و راه‌های پیشگیری و درمان آن آشنا شدیم.